“धोरोमनि थांखिया बे बादिनो फोरमायजादोंमोन अबंलाउरिनि गोथार गोसोजानायनि सोरगोनिफ्राय मुलुगनि सुबुंफोरनि गेजेराव खौसेथि आरो गोरोबनाय फसंनो; बेखौ बेरेखा आरो नांज्लायनायनि जाहोन दा खालाम”


बाहाउल्लाह

फोथायनायनि जागायजेन्नाय निफ्राय थिक बाहाई जारिमिनजों भारतारि दालाइ-हादादमाया खाथिथारै सोमोन्दो दंबोयो। दालाइहादादमा निफ्राय सा’आइद-इ-हिन्दीआ (बाहाउल्लाहनि सिगांआवगायग्रा) बाबनि सासे आगानसुरग्रा जाबोनाय गिबि सुबुंफोरनि सासेमोन। भारतनिफ्राय बिथां बादि बैवहाय गोबां गुबुनफोर दंमोन जाय बिथांनि सुंद थांना थानाय जीउ समाव बाबनि सोरगोयारिगुण थाखोखौ सिनायदोंमोन। बाबनि खुंथायनि समाव, भारतनि गामिफोर आरो सहरफोराव बिथांनि फोरोंनायफोरनि सोराङा सौहैदोंमोन जेरै बम्बे (दानि मुम्बाइ) हाइदाराबाद, जावनापुर, रामपुर आरो फालामपुर बायदि याव।

बाहाउल्लाहनि फोरोंनायफोरा भारतआव गिबियै लाबोजादोंमोन 1872 माइथायाव जामाल इप्पेन्दिजों, बियो सासे फार्सियान सोद्रोम मानषि, जाय दालाइ हादतमानि गेजेराव दावबायदोंमोन। बिथांनि दावबायनाया बिखौ लांदोंमोन रामपुर निफ्राय साहा लाख्कनाउआव, खेलखातासिम आरो सान्जा रांगुनआव बारोदासिम आरो सोनाबहा मुम्बाइयाव आरो जोबथानायाव सेन्नाइसिम आरो खोलाहा खलम्बोयाव। बियो लोगोमोन्नाय गासैनोबो बाहाउल्लाहनि खौसेथि आरो लोगोजानायनि फोरोंनायफोरखौ बिथाङा सिनायथिहोदोंमोन, नौवाबफोरनिफ्राय, राजकुमारफोर आरो खलिनयेल खुंगिरिफोर साधारण सुबुंफोरनिसिम। सोलिनाय समाजहाबा खान्थिफोर नि बेरेखा, गासैबो समाजफोर आरो उनफोलेरफोरनि सुबुंजों बियो गोरोबदोंमोन – समाजहाबा थाखो, हारि आरो धोरोमारि फोथायनायखौ बारना नेवसिगारनानै।

जौथाइनि गिदिंनायजों, बैवहाय बम्बेइ, दिल्ली, पुने आरो हाइदेराबादआव फिसा बाहाई समाजफोर दंमोन। 1923 माइथायाव बाहाई समाजफोर दिदोमै देरलांबाय थानायनि खामानिफोरखौ खुंनायनि थाखाय दालाइ हादादमानि बाहाईआ गावसोरनि गिबि सायखजानाय माहारियारि आफाद दंजायोमोन।

नैजौ जौथाइनि गिबि जिबोसोरफोराव भारतनि बाहाई समाजआ महर आरो गोख्रोंआव देरलांनाय बादियै, बाहाउल्लाहनि फोरोंनायफोरा समनि दैदेनगिरिफोर आरो सानसुमाफोरनि गोसोहोनायाव फैनो लासैयैनो जागायदोंमोन। माहात्मा गान्धीया गोबां बाहाईफोरजों गावनि मोगा मोगि जांखानाय उनाव, फोसावदोंमोनः “बाहाई फोथायनाया सुबुंहारिनि मोनसे गोजोनहोग्रा।” एखेयैनो, रबिन्द्र नाथ टेगर जाय गोबां मुंदांखा बाहाईफोर बाहाउल्लाहखौ रायखांनाय लोगोमोन्दोंमोन जेरै “एसियानि फैनाय गोदानथार राफोदाय”, जायनि “रादाबआ सोदोमस्रिनि जौगानायनि थाखाय गेदेर गोनांथार”।

1960 निफ्राय 70 माइथायाव, बाहाउल्लाहनि रादाबआ भारतआव गौमाफोरजों बाहागो लाज्लायनो जागाय जादोंमोन, गाहायैनो गामियारि सुबुंफोरजों। फोथायनायनि फोरोंनायफोरनि बेसेननि सिनायथिनाया माब्लाबा माब्लाबा सुबुंनि गोर्बोयाव जोथोनगैयै जादोंमोन जाय बेखौ मोगा मोगिखालामदोंमोन, आरो भासुदैभकुथुमबकम नि गावसोरनि गावनि गोलाव मिजिंकथिफोरनि मोनसे सुंफुंनाय फोरोंनायफोराव भारतारिफोरनि रोजा रोजानि जौ जौ नुदोंमोन। गोदान मुगा समाजखान्थिनि गोनांजानायजों बै गोरोबनायफोरा मोनसे राहायाव बैफोर सान्दांथिफोर बाहायफुंनायनि थाखाय बिसोर गोदान जीउथुलुंगानाय मोन्दोंमोन।

बैफोरखौ बाहायफुंनो रोजा रोजा नाजाथाबनो जागायदोंमोन बै गावसोरनि समाजखान्थिफोर मोगा मोगि जानाय जुजिनायफोरखौ सिनायथिनो। गनतन्त्रयै जौ जौ जायगानि बाहाई खुंथाय आफादफोरा बिसायख जादोंमोन भारतनि जेरावबो समाजफोरजों बिसायख जादोंमोन आरो गावसोरनि जायगायारिफोरनि गोनांजानायफोरखौ बिसोर सिबिनो जागायदोंमोन। गथसानि आखलआखु सोलोंथाय मोनसे गोदान लादोंमोन आरो भारत ओनसोल गामिफोराव सोलोंथायारिनि मोनसे अनजिमा नाजाथाबनायफोरा नुजाथिदोंमोन। 1980 माइथायजानायजों, गामियारि टिउटरियेल फरायसालिफोरनि जौ जौ, आरोबाव बाहाई फोरोंनायफोरनि गोबां गुवार एखादेमिक फरायसालिफोरा जीउथुलुंगाखांजादों, जोरना थानायाव फैबाय, आरोबाव आबाद, जीउऱाहा आरो फोरोंगिरि फोरोंथाय, थुनलाइ, बारहावारि जोथोनलानाय, आइजोनि गोहोहोदेरनाय, आरो देहानि ओनसोलफोराव मावबिथांखिफोर।

गोदान दिल्लीयाव बाहाई खुलुमसालिनि लुफुंनाया जगायदोंमोन मा या जाथावगौ गुस्लायनाय रोखोमनि नेर्सोनमहर बांसिन गुवारैनो सिनाय जानाय बाहाउल्लाहआ सुबुं गोर्बो आरो समाजखान्थिनि थाखाय नुहरखानाय। लटास महर होनाया फोथायनायखौ रिफियोदि गिथाव बाथाव अबस्ता ब्लाबो बै मोनसे गोदान आरो साबसिन मुलुग बारग्लांनो हागौ। बेयो खौसेथिनि मोनसे नेर्सोन बादिबो सिबियो। 1986 माइथायाव बेखौ बेखेवजेन्नाय निफ्राय, गासैबो धोरोमारि, हारियारि एबा माहारियारि उनफोलेरफोर निफ्राय सानसेयाव जि रोजा सुबुंनि मोनसे रुजुआव जयै फैयो मोनसे साधारण सोरजिगिरि निसिम सिरियै खुलुमनाय बेनि लावदुम सिङाव।

भारतआव बाहाई समाजआ मावगोहो आरो महराव देरलांनाय बादियै, समाजखान्थिनि थांना थानाय जीउआव मोनसे बांलांनाय मिथिसार भाव गेलेनो बेयो जागायदोंमोन। माहारियारि जायगाफोरनि अनजिमा बांलांनायाव, दावगानाय सान्नाय आरो महरहोनो बाहाई बाहानदारिफोरा बैफोर ओनसोलफोरनि सायाव जेरै बादि समाजारि गोरोबनाय, आथोन समानथि, सोलोंथाय, हौवा आरो हिन्जावनि समानथि, खुंथाय आरो जौगानाया जोबोतयै बेसेन गोनां जाबादोंमोन।

दिनै, भारतनि बाहाईफोरनि अनजिमाया नै मिलियन निख्रुइ बांसिन। समाजफोरखौ दानायाव गावसोरनि लोगो थागिबिफोरजों लोगोनांनानै गावसोरनि माहारिखौ सिबिनो बिसोर गोसोहोथाबदोंमोन जाय खौसेथिनि दिन्थिमहर आरो थारबिजिरनाय, जाय गासैबो महरफोरनि रायखोमानायफोरनि उदां दङ, जेराव हौवा आरो हिन्जाव फाप्लिजों फाप्लि हमलायना समान महरै समाजखान्थिखौ जयैनो सिबियो, जीउमारि आरो बिगियानारि सोलोंथाय मोन्नैनिबो साबसिन जेराव गथसा आरो लाइमोना आजावमोनो, आरो जेराव समाजनि सिबिनाय थांना थानाय जीउआ खहागोनां समाजहाबा गोहोफोरनिफ्राय बेखौ रैखाथिहोयो।